Για να απαντηθεί το ερώτημα, θα πρέπει να δοθούν και αντίστοιχα στοιχεία. Στη συνέχεια του κειμένου καταθέτουμε έννοιες από την ελληνική και ξένη βιβλιογραφία, ώστε ο αναγνώστης να γνωρίσει, να κρίνει, να συγκρίνει και, φυσικά, να πάρει θέση ή να μείνει απλώς παρατηρητής.
Κοινωνία των Πολιτών είναι το σύνολο των συνειδητοποιημένων πολιτών που έχουν αρνηθεί να εκχωρούν την πολιτική τους εκπροσώπηση σε κομματικούς ή άλλους παράγοντες, αναλαμβάνοντας οι ίδιοι πρωτοβουλίες και δράσεις εθελοντικού χαρακτήρα (δίχως τη συμμετοχή του κέρδους). Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα είναι η εθελοντική δραστηριοποίηση σε αποστολές ωφέλιμες για την κοινωνία και την ποιότητα ζωής των πολιτών.
Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις είναι οι οργανώσεις, οι σύλλογοι, τα σωματεία που έχουν στο ιδρυτικό τους καταστατικό σαφείς και ξεκάθαρες θέσεις για τη λειτουργία τους έξω από τα κόμματα, το κράτος και την αγορά.
Γεωγραφικό πεδίο δράσης οφείλει να είναι οποιαδήποτε γεωγραφική περιοχή εντός ή εκτός συνόρων και όπου το ανθρωπογενές ή το φυσικό περιβάλλον υποφέρει ή δοκιμάζεται.
(Ανθρωπιστικές αποστολές, μεγάλα διεθνή συλλαλητήρια και διαμαρτυρίες για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.)
Είναι επαρκής ο έλεγχος για την οικονομική διαχείριση των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων;
Η επάρκεια και η αποτελεσματικότητα του ελέγχου είναι συνδυασμός της δραστηριότητας και της κοινωνικής και οικονομικής διαφάνειας των μελών κάθε φορέα, αφού όλοι έχουμε ονοματεπώνυμο και κοινωνική δράση.
Αφού υπάρχει συντεταγμένη πολιτεία γιατί υπάρχει η αναγκαιότητα ύπαρξης Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων;
Σε αυτό το κρίσιμο ερώτημα θα προσπαθήσω να καταθέσω προσωπική εμπειρία και γνώση με τη δεκαετή και πλέον επαφή και προβληματισμό με τον εθελοντισμό και την Κοινωνία των Πολιτών.
Τουλάχιστον στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα υπάρχει συντεταγμένη πολιτεία βάσει του συντάγματος και της ισχύουσας νομοθεσίας κάθε κράτους. Δανείζομαι το φαινόμενο των κλιματικών αλλαγών και τις καταστροφικές επιπτώσεις και ας το πάρουμε ως παράδειγμα για να αναδειχθεί ή ανάγκη ή όχι της δράσης για την Κοινωνία των Πολιτών.
Η εποχή που ζούμε έχει ιστορικά πρωτοφανή χαρακτηριστικά. Το μέγεθος της παραγωγής και της κατανάλωσης ενέργειας και φυσικών πόρων, ακόμη και μη ανανεώσιμων, οδηγεί τον πλανήτη μας –μοναδικό για την ικανότητά του να στηρίζει τη ζωή- στην υπερθέρμανση, με καταστροφικές επιπτώσεις τόσο στον ανθρώπινο πολιτισμό, όσο και στα υπόλοιπα ζωντανά είδη. Αιτία για την παραπάνω ζοφερή προοπτική είναι η άπληστη χρήση ενέργειας προερχόμενης από καύση ορυκτών καυσίμων (πετρέλαιο, άνθρακας, φυσικό αέριο). Το τι σημαίνει αυτό το καταλαβαίνουμε όλοι βλέποντας ακραία καιρικά φαινόμενα, μακρές περιόδους ξηρασίας, καύσωνες και από την άλλη μεριά πλημμύρες χωρίς προηγούμενο. Το επίσημο φετινό πόρισμα της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για τις Κλιματικές Αλλαγές (IPCC) αναφέρει ότι αν οι σημερινές τάσεις δεν ανακοπούν αναμένονται:
Αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη από 1,1 έως 6,4 βαθμούς Κελσίου έως το 2100.
Άνοδος της στάθμης των ωκεανών έως το τέλος του αιώνα κατά 18 έως 59 εκατοστά. Ένταση της δραστηριότητας των τροπικών κυκλώνων και τυφώνων, με πιθανότητα 66%.
Το δεύτερο μισό του 21ου αιώνα το κάλυμμα επιπλέοντος πάγου θα εξαφανίζεται το καλοκαίρι από την Αρκτική. Ξηρασίες αναμένονται με αυξημένη συχνότητα σε όλο τον πλανήτη.
Στην εύκρατη ζώνη και ειδικότερα στη μεσογειακή λεκάνη, όπου ανήκει και η χώρα μας, ενισχύεται δραματικά η πιθανότητα ερημοποίησης, κάτι που για τη νότια Ελλάδα θα σημάνει ότι καλλιεργήσιμα ή δασικά εδάφη θα μετατραπούν σε ξηρές πετρώδεις εκτάσεις με αραιή βλάστηση.
Ας καταγράψουμε την ελληνική πραγματικότητα
Οι επιδόσεις μας, κατά την καταγραφή του WWF Ελλάδας, σχετικά με την κλιματική αλλαγή είναι σχεδόν απογοητευτικές και τα στοιχεία είναι αδιαμφισβήτητα:
Κίνητρα για την εξοικονόμηση ενέργειας και την εισαγωγή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στον οικιακό τομέα δεν έχουν εφαρμοστεί.
Καταλαμβάνουμε την 41η θέση επί συνόλου 53 χωρών αναφορικά με τα μέτρα που έχουμε λάβει για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Βρισκόμαστε πολύ πίσω.
Αντί όμως της λήψης μέτρων για μετρίαση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, μαθαίνουμε ότι προγραμματίζεται η κατασκευή νέων μονάδων ηλεκτρισμού από λιθάνθρακα και λιγνίτη!
Υποχρέωση της Κοινωνίας των Πολιτών είναι:
• Καθένας από εμάς να λάβει απλά μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στο σπίτι του και το χώρο εργασίας του
• Να πιέσουμε αποτελεσματικά το πολιτικό σύστημα, ώστε να πετύχουμε ριζική μεταβολή του ενεργειακού προτύπου ΤΩΡΑ!
Να απαιτήσουμε:
• Εγκατάλειψη κάθε σχεδίου για νέες ανθρακικές μονάδες
• Εθνικό σχέδιο εξοικονόμησης ενέργειας εξειδικευμένο ανά τομέα (δόμηση, βιομηχανία, κατοικίες, μεταφορές)
• Ταχεία ψήφιση ενός αποτελεσματικού χωροταξικού σχεδίου για τις ΑΠΕ
• Βιώσιμη διαχείριση των στερεών αποβλήτων στην κατεύθυνση εξοικονόμησης ενέργειας μέσω επανάχρησης, ανακύκλωσης και κομποστοποίησης
• Αλλαγή του καταναλωτικού και διατροφικού μοντέλου με περιορισμό της υπερκατανάλωσης κρέατος, δεδομένου ότι η κτηνοτροφία συμβάλλει σημαντικά με την εκπομπή μεθανίου στο φαινόμενο του θερμοκηπίου
• Πλατιά ενημέρωση του πληθυσμού για την εξοικονόμηση ενέργειας, τις ΑΠΕ, το παγκόσμιο πρόβλημα, ώστε να στηριχθεί και σε ατομικό επίπεδο η αλλαγή ενεργειακής συμπεριφοράς
• Απόρριψη της επικίνδυνης πυρηνικής ενέργειας.